Διοφαντική!!

Συντονιστές: cretanman, silouan, rek2

Άβαταρ μέλους
Διονύσιος Αδαμόπουλος
Δημοσιεύσεις: 807
Εγγραφή: Σάβ Μαρ 19, 2016 5:11 pm
Τοποθεσία: Πύργος Ηλείας

Διοφαντική!!

#1

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από Διονύσιος Αδαμόπουλος » Δευ Ιαν 09, 2017 2:58 pm

Να βρεθούν όλες οι μη αρνητικές ακέραιες λύσεις της εξίσωσης y^2=2x^4\pm 1


Houston, we have a problem!

Λέξεις Κλειδιά:
thrassos
Δημοσιεύσεις: 32
Εγγραφή: Παρ Νοέμ 11, 2016 8:06 pm
Τοποθεσία: Θεσσαλονικη

Re: Διοφαντική!!

#2

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από thrassos » Δευ Ιαν 09, 2017 3:43 pm

Λαθος απαντηση...
τελευταία επεξεργασία από thrassos σε Τρί Ιαν 10, 2017 10:10 pm, έχει επεξεργασθεί 1 φορά συνολικά.


Θρασύβουλος Οικονόμου
Φοιτητής ΗΜΜΥ ΑΠΘ
Άβαταρ μέλους
Διονύσιος Αδαμόπουλος
Δημοσιεύσεις: 807
Εγγραφή: Σάβ Μαρ 19, 2016 5:11 pm
Τοποθεσία: Πύργος Ηλείας

Re: Διοφαντική!!

#3

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από Διονύσιος Αδαμόπουλος » Δευ Ιαν 09, 2017 5:24 pm

thrassos έγραψε:Καλησπέρα Διονύση,
Μια προσπάθεια για την άσκησή σου.
Αρχικά, για y^2=2x^4+1 έχουμε ότι (\sqrt2 x^2)^2<y^2\leq(\sqrt2 x^2+1)^2 με την ισότητα να ισχύει μόνο για x=0.Άρα μόνη λύση σε αυτή την περίπτωση η (x,y)=(0,1).
Τώρα ακολουθώντας την ίδια τακτική για την y^2=2x^4-1 έχουμε (\sqrt2 x^2 -1)^2<y^2<(\sqrt2 x^2)^2.
Φιλικά,
Θράσος
Δεν είμαι τόσο σίγουρος για την αντιμετώπιση σου :-| . Για παράδειγμα στην y^2=2x^4-1 έχουμε και τη μη τετριμμένη λύση:

y=239 και x=13.

Φιλικά,
Διονύσης


Houston, we have a problem!
harrisp
Δημοσιεύσεις: 546
Εγγραφή: Σάβ Μαρ 28, 2015 8:49 pm

Re: Διοφαντική!!

#4

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από harrisp » Δευ Ιαν 09, 2017 5:35 pm

Διονύσιος Αδαμόπουλος έγραψε:
thrassos έγραψε:Καλησπέρα Διονύση,
Μια προσπάθεια για την άσκησή σου.
Αρχικά, για y^2=2x^4+1 έχουμε ότι (\sqrt2 x^2)^2<y^2\leq(\sqrt2 x^2+1)^2 με την ισότητα να ισχύει μόνο για x=0.Άρα μόνη λύση σε αυτή την περίπτωση η (x,y)=(0,1).
Τώρα ακολουθώντας την ίδια τακτική για την y^2=2x^4-1 έχουμε (\sqrt2 x^2 -1)^2<y^2<(\sqrt2 x^2)^2.
Φιλικά,
Θράσος
Δεν είμαι τόσο σίγουρος για την αντιμετώπιση σου :-| . Για παράδειγμα στην y^2=2x^4-1 έχουμε και τη μη τετριμμένη λύση:

y=239 και x=13.

Φιλικά,
Διονύσης
Νομίζω το λαθος υπάρχει εκεί που το φράζεις ανάμεσα σε 2 τετράγωνα που όμως δεν ειναι τέλεια.


Άβαταρ μέλους
JimNt.
Δημοσιεύσεις: 590
Εγγραφή: Παρ Μάιος 20, 2016 3:00 pm

Re: Διοφαντική!!

#5

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από JimNt. » Τρί Ιαν 10, 2017 8:11 pm

Επαναφορά! Θα είχε ενδιαφέρον να δούμε πως λύνεται.


Bye :')
harrisp
Δημοσιεύσεις: 546
Εγγραφή: Σάβ Μαρ 28, 2015 8:49 pm

Re: Διοφαντική!!

#6

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από harrisp » Τρί Ιαν 10, 2017 8:38 pm

Διονύσιος Αδαμόπουλος έγραψε:Να βρεθούν όλες οι μη αρνητικές ακέραιες λύσεις της εξίσωσης y^2=2x^4\pm 1
Διονύση νομίζω πως ειναι πολυ δύσκολη. Εσυ πώς την ελυσες;


Άβαταρ μέλους
JimNt.
Δημοσιεύσεις: 590
Εγγραφή: Παρ Μάιος 20, 2016 3:00 pm

Re: Διοφαντική!!

#7

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από JimNt. » Τρί Ιαν 10, 2017 8:41 pm

ΧΑΡΗΣ ΤΙΟΥΡΙΝΓΚ έγραψε:
Διονύσιος Αδαμόπουλος έγραψε:Να βρεθούν όλες οι μη αρνητικές ακέραιες λύσεις της εξίσωσης y^2=2x^4\pm 1
Διονύση νομίζω πως ειναι πολυ δύσκολη. Εσυ πώς την ελυσες;
Συμφωνώ. Νομίζω πάντως ότι υπάρχει ένας συσχετισμός με την Pell στον τρόπο λύσης της.
EDIT: Λανθασμένη πληροφορία
τελευταία επεξεργασία από JimNt. σε Τρί Ιαν 10, 2017 9:40 pm, έχει επεξεργασθεί 1 φορά συνολικά.


Bye :')
Άβαταρ μέλους
silouan
Επιμελητής
Δημοσιεύσεις: 1398
Εγγραφή: Τρί Ιαν 27, 2009 10:52 pm

Re: Διοφαντική!!

#8

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από silouan » Τρί Ιαν 10, 2017 9:27 pm

Ποια είναι από ΒΜΟ;

Η άσκηση με 2x^4+1=y^2 είναι η άσκηση 2.71 από το βιβλίο Μαθηματικοί Διαγωνισμοί ΙΙ. Πρόκειται για αρκετά απαιτητική άσκηση.


Σιλουανός Μπραζιτίκος
Άβαταρ μέλους
JimNt.
Δημοσιεύσεις: 590
Εγγραφή: Παρ Μάιος 20, 2016 3:00 pm

Re: Διοφαντική!!

#9

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από JimNt. » Τρί Ιαν 10, 2017 9:39 pm

silouan έγραψε:Ποια είναι από ΒΜΟ;

Η άσκηση με 2x^4+1=y^2 είναι η άσκηση 2.71 από το βιβλίο Μαθηματικοί Διαγωνισμοί ΙΙ. Πρόκειται για αρκετά απαιτητική άσκηση.
Είχα δει κάτι παρεμφερές στο aops (x^3=2y^2+1, BMO Shortlist) και νόμισα ότι προέρχετο από BMO ,με συγχωρείτε.


Bye :')
panagiotis99
Δημοσιεύσεις: 133
Εγγραφή: Δευ Φεβ 04, 2013 8:24 pm
Τοποθεσία: Αθηνα

Re: Διοφαντική!!

#10

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από panagiotis99 » Τρί Ιαν 10, 2017 10:32 pm

Διονύσιος Αδαμόπουλος έγραψε:Να βρεθούν όλες οι μη αρνητικές ακέραιες λύσεις της εξίσωσης y^2=2x^4\pm 1
Ενώ η y^2=2x^4-1 πρόκειται για την εξίσωση του Ljunggren και η λύση της ξεφεύγει τελείως από την θεματική ενότητα.
Καλό είναι πριν προτείνετε ασκήσεις να τις λύνεται πρώτα.


Άβαταρ μέλους
Διονύσιος Αδαμόπουλος
Δημοσιεύσεις: 807
Εγγραφή: Σάβ Μαρ 19, 2016 5:11 pm
Τοποθεσία: Πύργος Ηλείας

Re: Διοφαντική!!

#11

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από Διονύσιος Αδαμόπουλος » Τρί Ιαν 10, 2017 11:02 pm

Καταρχάς, συγγνώμη αν σας ταλαιπώρησα χωρίς λόγο :oops: . Κατασκεύασα αυτή την άσκηση στην προσπάθεια να δω αν υπάρχουν άπειροι αριθμοί Pell που είναι τετράγωνοι(Οι λύσεις της εξίσωσης y^2=2x^2 \pm 1) (Δεν γνώριζα πως ήταν εν μέρει άσκηση διαγωνισμού :roll: ).

Για την πρώτη εξίσωση την y^2=2x^4+1 δεν έχω κάποια πολύ περίπλοκη λύση (μπορεί να χάνω κάτι...)

Μια περιληπτική λύση:

Εύκολα μπορούμε να δείξουμε ότι το x πρέπει να είναι άρτιος, άρα υποθέτουμε πως x=2m. Η εξίσωση γίνεται:

y^2=32m^4+1\Leftrightarrow \dfrac{(y-1)(y+1)}{4}=8m^4

Οι αριθμοί \dfrac{y-1}{2} και \dfrac{y+1}{2} είναι πρώτοι μεταξύ τους, άρα αναγκαστικά παίρνουμε ότι \dfrac{y+1}{2}=c^4 και ότι \dfrac{y-1}{2}=8d^4 ή \dfrac{y-1}{2}=c^4 και ότι \dfrac{y+1}{2}=8d^4. Η δεύτερη όμως περίπτωση απορρίπτεται, καθώς με αφαίρεση των δυο σχέσεων φτάνουμε σε άτοπο. Στη πρώτη περίπτωση αφαιρώντας τις δύο σχέσεις παίρνουμε ότι c^4=8d^4+1\Leftrightarrow 2d^4=\dfrac{(c^2-1)(c^2+1)}{4}. Οι αριθμοί \dfrac{c^2-1}{2} και \dfrac{c^2+1}{2} είναι πρώτοι μεταξύ τους, άρα αναγκαστικά παίρνουμε ότι \dfrac{c^2+1}{2}=f^4 και ότι \dfrac{c^2-1}{2}=2g^4 ή \dfrac{c^2-1}{2}=e^4 και ότι \dfrac{c^2+1}{2}=2g^4. Πάλι η δεύτερη περίπτωση απορρίπτεται, καθώς θα είχαμε ότι \dfrac{c^2+1}{2}=2g^4\Leftrightarrow c^2=4g^4-1 άτοπο. Άρα \dfrac{c^2+1}{2}=f^4 και \dfrac{c^2-1}{2}=2g^4.

Προσθέτουμε τις δυο σχέσεις κατά μέλη και προκύπτει ότι c^2=2g^4+f^4. Αφαιρούμε τις δύο σχέσεις κατά μέλη και προκύπτει ότι f^4=1+2g^4

Αντικαθιστώντας την τελευταία στην πρώτη παίρνουμε ότι c^2=4g^4+1\Leftrightarrow c^2-4g^4=1, άρα g=0 και επιστρέφοντας στην αρχική παίρνουμε την μοναδική λύση x=0 και y=1.

Για την y^2=2x^4-1 βρήκα ένα μικρό λάθος που μου καταστρέφει το σκεπτικό :( . Πραγματικά δεν έχω λύση. Πάντως εκτός από την τετριμμένη (x , y)=(1, 1), υπάρχει και η (x, y)=(13, 239) και μπορεί και περισσότερες...


Houston, we have a problem!
harrisp
Δημοσιεύσεις: 546
Εγγραφή: Σάβ Μαρ 28, 2015 8:49 pm

Re: Διοφαντική!!

#12

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από harrisp » Τρί Ιαν 10, 2017 11:38 pm

Διονύσιος Αδαμόπουλος έγραψε:Καταρχάς, συγγνώμη αν σας ταλαιπώρησα χωρίς λόγο :oops: . Κατασκεύασα αυτή την άσκηση στην προσπάθεια να δω αν υπάρχουν άπειροι αριθμοί Pell που είναι τετράγωνοι(Οι λύσεις της εξίσωσης y^2=2x^2 \pm 1) (Δεν γνώριζα πως ήταν εν μέρει άσκηση διαγωνισμού :roll: ).

Για την πρώτη εξίσωση την y^2=2x^4+1 δεν έχω κάποια πολύ περίπλοκη λύση (μπορεί να χάνω κάτι...)

Μια περιληπτική λύση:

Εύκολα μπορούμε να δείξουμε ότι το x πρέπει να είναι άρτιος, άρα υποθέτουμε πως x=2m. Η εξίσωση γίνεται:

y^2=32m^4+1\Leftrightarrow \dfrac{(y-1)(y+1)}{4}=8m^4

Οι αριθμοί \dfrac{y-1}{2} και \dfrac{y+1}{2} είναι πρώτοι μεταξύ τους, άρα αναγκαστικά παίρνουμε ότι \dfrac{y+1}{2}=c^4 και ότι \dfrac{y-1}{2}=8d^4 ή \dfrac{y-1}{2}=c^4 και ότι \dfrac{y+1}{2}=8d^4. Η δεύτερη όμως περίπτωση απορρίπτεται, καθώς με αφαίρεση των δυο σχέσεων φτάνουμε σε άτοπο. Στη πρώτη περίπτωση αφαιρώντας τις δύο σχέσεις παίρνουμε ότι c^4=8d^4+1\Leftrightarrow 2d^4=\dfrac{(c^2-1)(c^2+1)}{4}. Οι αριθμοί \dfrac{c^2-1}{2} και \dfrac{c^2+1}{2} είναι πρώτοι μεταξύ τους, άρα αναγκαστικά παίρνουμε ότι \dfrac{c^2+1}{2}=f^4 και ότι \dfrac{c^2-1}{2}=2g^4 ή \dfrac{c^2-1}{2}=e^4 και ότι \dfrac{c^2+1}{2}=2g^4. Πάλι η δεύτερη περίπτωση απορρίπτεται, καθώς θα είχαμε ότι \dfrac{c^2+1}{2}=2g^4\Leftrightarrow c^2=4g^4-1 άτοπο. Άρα \dfrac{c^2+1}{2}=f^4 και \dfrac{c^2-1}{2}=2g^4.

Προσθέτουμε τις δυο σχέσεις κατά μέλη και προκύπτει ότι c^2=2g^4+f^4. Αφαιρούμε τις δύο σχέσεις κατά μέλη και προκύπτει ότι f^4=1+2g^4

Αντικαθιστώντας την τελευταία στην πρώτη παίρνουμε ότι c^2=4g^4+1\Leftrightarrow c^2-4g^4=1, άρα g=0 και επιστρέφοντας στην αρχική παίρνουμε την μοναδική λύση x=0 και y=1.

Για την y^2=2x^4-1 βρήκα ένα μικρό λάθος που μου καταστρέφει το σκεπτικό :( . Πραγματικά δεν έχω λύση. Πάντως εκτός από την τετριμμένη (x , y)=(1, 1), υπάρχει και η (x, y)=(13, 239) και μπορεί και περισσότερες...
Μονο αυτές οι δυο ειναι.

Καλο βράδυ.


Άβαταρ μέλους
Demetres
Γενικός Συντονιστής
Δημοσιεύσεις: 8989
Εγγραφή: Δευ Ιαν 19, 2009 5:16 pm
Τοποθεσία: Λεμεσός/Πύλα
Επικοινωνία:

Re: Διοφαντική!!

#13

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από Demetres » Τετ Ιαν 11, 2017 9:55 am

Βρήκα μια λύση αρκετά μακροσκελή μεν, αλλά που βασίζεται μόνο σε γνώσεις ολυμπιάδων. (Μεταφέρω λοιπόν το θέμα στο Προχωρημένο Επίπεδο των Seniors.)

Η λύση ακολουθεί το μοτίβο της απόδειξης ότι το μόνα τέλεια τετράγωνα στην ακολουθία Fibonacci είναι το 1 και το 144.

Σκιαγραφώ τα σημεία της απόδειξης χωρίς όμως να βάζω πλήρεις λεπτομέρειες.

Ξεκινάμε από τις εξισώσεις Pell a^2 - 2b^2 = \pm 1. Από την θεωρία της εξίσωσης Pell οι θετικές λύσεις είναι της μορφής (A_n,B_n). Η ακολουθία A_n ορίζεται από τις αρχικές τιμές A_1=1,A_2=3 και τον αναδρομικό τύπο A_{n+2} = 2A_{n+1} + A_n. Η ακολουθία B_n ορίζεται από τις αρχικές τιμές B_1=1,B_2=2 και τον αναδρομικό τύπο B_{n+2} = 2B_{n+1} + B_n.

Οι πρώτοι όροι της A_n είναι οι 1,3,7,17,41,99,239,\ldots.
Οι πρώτοι όροι της B_n είναι οι 1,2,5,12,29,70,169,\ldots.

Θέλουμε να δείξουμε ότι τα μόνα τέλεια τετράγωνα της ακολουθίας B_n είναι τα B_1 = 1 και B_7 = 169. Οπότε και οι μοναδικές λύσεις της διοφαντικής θα είναι οι (1,1) και (13,239).

Mod 4, η ακολουθία B_n γίνεται 1,2,1,0 και μετά επαναλαμβάνεται. Οπότε για n \equiv 2 \bmod 4 ο B_n δεν είναι τέλειο τετράγωνο.

Mod 3, η ακολουθία B_n γίνεται 1,2,2,0,2,1,1,0 και μετά επαναλαμβάνεται. Οπότε για n \equiv 2,3,5 \bmod 8 ο B_n δεν είναι τέλειο τετράγωνο.

Μένει να ελέγξουμε τις περιπτώσεις n \equiv 0,1,4,7 \bmod 8.

Θέτω \alpha = 1 + \sqrt{2}. Πάλι από γνωστή θεωρία μπορεί να δειχθεί ότι

\displaystyle{ A_n = \frac{1}{2}\left( \alpha^n + \left(-\frac{1}{\alpha}\right)^n\right)} και \displaystyle{ B_n = \frac{1}{2\sqrt{2}}\left( \alpha^n - \left(-\frac{1}{\alpha}\right)^n\right)}

[Από την στιγμή βέβαια που τα βρήκαμε, ελέγχονται εύκολα επαγωγικά.]

Χρησιμοποιώντας αυτούς τους τύπους μπορώ να δείξω με απλή άλγεβρα ότι

\displaystyle{ S_{4k}-1 = (2T_{2k})^2} και \displaystyle{ S_{4k+2}+1 = (2T_{2k+1})^2}

Μπορώ επίσης να δείξω ότι

\displaystyle{ T_n + T_{n+4k} = 2T_{2k}S_{n+2k} \qquad (\ast)}

Το τελευταίο δίνει T_{4k} = 2T_{2k}S_{2k} και επειδή (T_{2k},S_{2k})=1 (είναι λύσεις της Pell) με τον T_{2k} να είναι περιττός πρέπει ο S_{2k} να είναι τέλειο τετράγωνο. Όμως δείξαμε πιο πάνω ότι ο S_{2k} διαφέρει ακριβώς κατά 1 από ένα τέλειο τετράγωνο. Αυτό είναι άτοπο. (Εκτός για το S_0=1 που δεν το λαμβάνουμε υπόψη επειδή τότε T_0=0 που δεν είναι θετικό.)

Άρα απορρίψαμε και τα n \equiv 0,4 \bmod 8 και μένουν τα n \equiv \pm 1 \bmod 8.

Ας υποθέσουμε ότι n \equiv 1 \bmod 8. O n=1 δίνει τέλειο τετράγωνο οπότε ας υποθέσουμε ότι n > 1. Μπορούμε να γράψουμε n = 1 + 8r(2\ell+1) με r \geqslant 1. (Επιτρέπεται \ell = 0.)

Χρησιμοποιώντας επαναλαμβανόμενα την (\ast) με k = 2r καταλήγουμε στο

\displaystyle{ T_n \equiv (-1)^{2\ell+1}T_1 \equiv -1 \bmod S_{4r}}

Όμως S_{4r} \equiv 3 \bmod 4 και άρα διαιρείται με έναν πρώτο p_r της μορφής p_r \equiv 3 \bmod 4. Επειδή όμως το -1 δεν είναι τέλειο τετράγωνο \bmod p_r, δεν υπάρχουν ούτε άλλες λύσεις της μορφής 1 \bmod 8 εκτός από την n=1.

Μένει η περίπτωση n \equiv 7 \bmod 8. O n=7 δίνει τέλειο τετράγωνο οπότε ας υποθέσουμε ότι n > 7. Ακολουθούμε ακριβώς την ίδια τακτική. Μπορούμε να γράψουμε n = 7 + 8r(2\ell+1) με r \geqslant 1. Παίρνουμε

\displaystyle{ T_n \equiv -169 \bmod S_{4r}}

Όμως ούτε το -169 = -(13)^2 είναι τέλειο τετράγωνο \bmod p_r οπότε για n \equiv 7 \bmod 8 η μοναδική λύση είναι η n=7.

Η απόδειξη ολοκληρώθηκε.


Απάντηση

Επιστροφή σε “Θεωρία Αριθμών - Προχωρημένο Επίπεδο (Seniors)”

Μέλη σε σύνδεση

Μέλη σε αυτήν τη Δ. Συζήτηση: Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη και 1 επισκέπτης