Όχι ΘΜΤ

Δυσκολότερα θέματα τα οποία όμως άπτονται της σχολικής ύλης και χρησιμοποιούν αποκλειστικά θεωρήματα που βρίσκονται μέσα σε αυτή. Σε διαφορετική περίπτωση η σύνταξη του μηνύματος θα πρέπει να γίνει στο υποφόρουμ "Ο ΦΑΚΕΛΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΥ"

Συντονιστής: Μπάμπης Στεργίου

Άβαταρ μέλους
exdx
Επιμελητής
Δημοσιεύσεις: 1758
Εγγραφή: Κυρ Δεκ 21, 2008 6:00 pm
Τοποθεσία: Ηράκλειο Κρήτης
Επικοινωνία:

Όχι ΘΜΤ

#1

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από exdx » Σάβ Αύγ 29, 2015 12:34 am

Έστω η συνάρτηση \displaystyle{f:R\to R}, δυο φορές παραγωγίσιμη με την ιδιότητα :
υπάρχει \displaystyle{c\in R} ώστε για κάθε \displaystyle{a,b\in R} με \displaystyle{a\ne b} να ισχύει : \displaystyle{\frac{f(b)-f(a)}{b-a}\ne {f}'(c)}.
Να αποδείξετε ότι \displaystyle{{f}''(c)=0} .


Kαλαθάκης Γιώργης
Mihalis_Lambrou
Επιμελητής
Δημοσιεύσεις: 15779
Εγγραφή: Κυρ Δεκ 21, 2008 2:04 am

Re: Όχι ΘΜΤ

#2

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από Mihalis_Lambrou » Σάβ Αύγ 29, 2015 5:04 pm

exdx έγραψε:Έστω η συνάρτηση \displaystyle{f:R\to R}, δυο φορές παραγωγίσιμη με την ιδιότητα :
υπάρχει \displaystyle{c\in R} ώστε για κάθε \displaystyle{a,b\in R} με \displaystyle{a\ne b} να ισχύει : \displaystyle{\frac{f(b)-f(a)}{b-a}\ne {f}'(c)}.
Να αποδείξετε ότι \displaystyle{{f}''(c)=0} .
Χωρίς βλάβη στην γενικότητα υπάρχουν a<b τέτοια ώστε \displaystyle{\frac{f(b)-f(a)}{b-a}> {f}'(c)} (για την ανάποδη ανισότητα εργαζόμαστε όμοια).

Έστω d > a. Θα δείξω πρώτα ότι ισχύει \displaystyle{\frac{f(d)-f(a)}{d-a}> {f}'(c)} . Πράγματι, έστω \displaystyle{\frac{f(d)-f(a)}{d-a} < {f}'(c)} (η ισότητα αποκλείεται από την υπόθεση). Τότε από το Θ.Μ.Τ. στην \displaystyle{\frac{f(x)-f(a)}{x-a} } θα υπήρχε \xi στο μεσοδιάστημα των b,d με \displaystyle{\frac{f(\xi)-f(a)}{\xi-a}= {f}'(c)}, που αντιβαίνει στην υπόθεση.

Όμοια, αν d<b , ισχύει \displaystyle{\frac{f(d)-f(b)}{d-b}> {f}'(c)}. Στη αντίθετη περίπτωση θα οδηγηθούμε σε άτοπο καθώς από το Θ.Μ.Τ. στην \displaystyle{\frac{f(x)-f(b)}{x-b} } θα υπήρχε \xi στο μεσοδιάστημα των a,d με \displaystyle{\frac{f(\xi)-f(b)}{\xi-b}= {f}'(c)}, που πάλι αντιβαίνει στην υπόθεση.

Έστω τώρα d τυχαίο. Διακρίνοντας περιπτώσεις όπου d>a ή d<b (που εξαντλούν όλες τις εκδοχές αφού (-\infty, b) \cup (a,+\infty) = \mathbb R) και με παρόμοιο συλλογισμό μπορούμε εύκολα να δείξουμε ότι για οποιοδήποτε e που ικανοποιεί e>a ή, αντίστοιχα, e<b, ισχύει \displaystyle{\frac{f(d)-f(e)}{d-e}> {f}'(c)}.

Παίρνοντας όριο e\to d στην τελευταία, έπεται f'(d)\ge f'(c),\, \forall d \in \mathbb R. Αυτό σημαίνει ότι το f'(c) είναι ολικό ελάχιστο της f'. Συμπεραίνουμε ότι f''(c)=0, όπως θέλαμε.

Φιλικά,

Μιχάλης


Άβαταρ μέλους
exdx
Επιμελητής
Δημοσιεύσεις: 1758
Εγγραφή: Κυρ Δεκ 21, 2008 6:00 pm
Τοποθεσία: Ηράκλειο Κρήτης
Επικοινωνία:

Re: Όχι ΘΜΤ

#3

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από exdx » Σάβ Αύγ 29, 2015 7:52 pm

Ωραία και άμεση λύση σε αντίθεση με την παρακάτω :

Η δοσμένη σχέση γράφεται :

\displaystyle \frac{{f(b) - f(a)}}{{b - a}} \ne f'(c) \Leftrightarrow f(b) - f(a) \ne bf'(c) - af'(c) \Leftrightarrow f(b) - bf'(c) \ne f(a) - af'(c){\mkern 1mu} {\mkern 1mu} {\mkern 1mu} (1)

Θεωρούμε τη συνάρτηση g(x)=f(x)-x{f}'(c) οπότε από την (1) έχουμε ότι :
a\ne b\Rightarrow g(a)\ne g(b) άρα η \,g είναι 1-1 και αφού είναι συνεχής θα είναι γνησίως μονότονη
(αυτό απαιτεί απόδειξη , πχ. εδώ)
‘Αρα η g θα είναι γνησίως αύξουσα οπότε {g}'(x)\ge 0 (το οποίο επίσης θέλει απόδειξη . Δείτε μια σχετική συζήτηση εδώ )
Ομοίως αν η \,g είναι γνησίως φθίνουσα τότε {g}'(x)\le 0
Αυτό συνεπάγεται {{\left( f(x)-x{f}'(c) \right)}^{\prime }}\ge 0\Leftrightarrow {f}'(x)\ge {f}'(c) , για κάθε x\in R
είτε {{\left( f(x)-x{f}'(c) \right)}^{\prime }}\le 0\Leftrightarrow {f}'(x)\le {f}'(c), για κάθε x\in R
Σε κάθε περίπτωση η {f}'έχει ακρότατο για x=c οπότε από το θεώρημα Fermat προκύπτει ότι {f}''(c)=0

Ερώτηση (χωρίς απάντηση ) : Είναι αρκετά τα δεδομένα για να ισχυριστούμε ότι η fπαρουσιάζει σημείο καμπής για x=c ;
τελευταία επεξεργασία από exdx σε Τρί Μάιος 14, 2024 7:20 pm, έχει επεξεργασθεί 1 φορά συνολικά.


Kαλαθάκης Γιώργης
socrates
Επιμελητής
Δημοσιεύσεις: 6461
Εγγραφή: Δευ Μαρ 09, 2009 1:47 pm
Τοποθεσία: Θεσσαλονίκη
Επικοινωνία:

Re: Όχι ΘΜΤ

#4

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από socrates » Κυρ Σεπ 06, 2015 6:17 pm

Ωραίο θέμα! Το είδαμε κι εδώ:
http://artofproblemsolving.com/community/c267h243992


Θανάσης Κοντογεώργης
Κω.Κωνσταντινίδης
Δημοσιεύσεις: 42
Εγγραφή: Πέμ Μαρ 22, 2018 5:40 pm

Re: Όχι ΘΜΤ

#5

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από Κω.Κωνσταντινίδης » Τετ Ιουν 14, 2023 7:14 pm

Λίγο άκυρος χρονικά. Γράφω μια λύση η οποία πιστεύω αναδεικνύει μια χρήσιμη ιδέα:

Η ιδέα είναι να θεωρήσουμε την παρακάτω συνάρτηση, η οποία πληροί τις παρακάτω ενδιαφέρουσες ιδιότητες: Ορίζουμε

g(x)\left\{\begin{matrix} \frac{f(x)-f(c)}{x-c}, x\in (-\infty,c)\cup(c,\infty)& & & & & \\ f'(c), x=c& & & & \end{matrix}\right.

Ιδιότητα 1: g συνεχής (άμεσο, αφού f παραγωγίσιμη).

Ιδιότητα 2: g παραγωγίσιμη
Πράγματι, g παραγωγίσιμη στο (-\infty,c) και στο (c,\infty) ως πηλίκο παραγωγίσιμων και

g'(c)=\lim_{x\to c}\frac{g(x)-g(c)}{x-c}=\lim_{x\to c} \frac{f(x)-f(c)-(x-c)f'(c)}{(x-c)^{2}}\overset{\mathrm{\frac{0}{0},DLH}}{=}\lim_{x\to c}=\frac{f'(x)-f'(c)}{2(x-c)}=\frac{f''(c)}{2}, και η ιδιότητα αποδείχτηκε.

Ισχυρισμός:g(x)<g(c) ή g(x)>g(c) για κάθε x\in R.
Απόδειξη: Η h(x)=g(x)-g(c) είναι συνεχής ως διαφορά συνεχών και δεν μηδενίζεται ποτέ, άρα διατηρεί πρόσημο.

Αν x<c=>g(x)<g(c) και χ>c=>g(x)<g(c) το θεώρημα Fermat εξασφαλίζει g'(c)=0=>\frac{f''(c)}{2}=0=>f''(c)=0, όπως θέλαμε. Ομοίως και στην άλλη περίπτωση.

Το ζητούμενο έπεται.


Κωνσταντινίδης Κωνσταντίνος
Άβαταρ μέλους
Ορέστης Λιγνός
Δημοσιεύσεις: 1835
Εγγραφή: Κυρ Μάιος 08, 2016 7:19 pm
Τοποθεσία: Χαλάνδρι Αττικής
Επικοινωνία:

Re: Όχι ΘΜΤ

#6

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από Ορέστης Λιγνός » Τετ Ιουν 14, 2023 8:53 pm

Ένα μικρό σχόλιο στην όμορφη λύση του Κώστα: Η χρήση της παραπάνω συνάρτησης υπάρχει στις σημειώσεις Απειροστικού Λογισμού Ι του κ. Γιαννόπουλου εδώ, στη σελίδα 110, και συγκεκριμένα αναγράφεται η ονομασία της ως Παρατήρηση του Καραθεοδωρή.


Κερδίζουμε ό,τι τολμούμε!
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
Δημοσιεύσεις: 3601
Εγγραφή: Πέμ Φεβ 27, 2014 9:05 am
Τοποθεσία: ΧΑΛΚΙΔΑ- ΑΘΗΝΑ-ΚΡΗΤΗ

Re: Όχι ΘΜΤ

#7

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ » Πέμ Ιουν 15, 2023 1:11 pm

Mihalis_Lambrou έγραψε:
Σάβ Αύγ 29, 2015 5:04 pm
exdx έγραψε:Έστω η συνάρτηση \displaystyle{f:R\to R}, δυο φορές παραγωγίσιμη με την ιδιότητα :
υπάρχει \displaystyle{c\in R} ώστε για κάθε \displaystyle{a,b\in R} με \displaystyle{a\ne b} να ισχύει : \displaystyle{\frac{f(b)-f(a)}{b-a}\ne {f}'(c)}.
Να αποδείξετε ότι \displaystyle{{f}''(c)=0} .
Χωρίς βλάβη στην γενικότητα υπάρχουν a<b τέτοια ώστε \displaystyle{\frac{f(b)-f(a)}{b-a}> {f}'(c)} (για την ανάποδη ανισότητα εργαζόμαστε όμοια).

Έστω d > a. Θα δείξω πρώτα ότι ισχύει \displaystyle{\frac{f(d)-f(a)}{d-a}> {f}'(c)} . Πράγματι, έστω \displaystyle{\frac{f(d)-f(a)}{d-a} < {f}'(c)} (η ισότητα αποκλείεται από την υπόθεση). Τότε από το Θ.Μ.Τ. στην \displaystyle{\frac{f(x)-f(a)}{x-a} } θα υπήρχε \xi στο μεσοδιάστημα των b,d με \displaystyle{\frac{f(\xi)-f(a)}{\xi-a}= {f}'(c)}, που αντιβαίνει στην υπόθεση.

Όμοια, αν d<b , ισχύει \displaystyle{\frac{f(d)-f(b)}{d-b}> {f}'(c)}. Στη αντίθετη περίπτωση θα οδηγηθούμε σε άτοπο καθώς από το Θ.Μ.Τ. στην \displaystyle{\frac{f(x)-f(b)}{x-b} } θα υπήρχε \xi στο μεσοδιάστημα των a,d με \displaystyle{\frac{f(\xi)-f(b)}{\xi-b}= {f}'(c)}, που πάλι αντιβαίνει στην υπόθεση.

Έστω τώρα d τυχαίο. Διακρίνοντας περιπτώσεις όπου d>a ή d<b (που εξαντλούν όλες τις εκδοχές αφού (-\infty, b) \cup (a,+\infty) = \mathbb R) και με παρόμοιο συλλογισμό μπορούμε εύκολα να δείξουμε ότι για οποιοδήποτε e που ικανοποιεί e>a ή, αντίστοιχα, e<b, ισχύει \displaystyle{\frac{f(d)-f(e)}{d-e}> {f}'(c)}.

Παίρνοντας όριο e\to d στην τελευταία, έπεται f'(d)\ge f'(c),\, \forall d \in \mathbb R. Αυτό σημαίνει ότι το f'(c) είναι ολικό ελάχιστο της f'. Συμπεραίνουμε ότι f''(c)=0, όπως θέλαμε.

Φιλικά,

Μιχάλης
Η πρώτη παρατήρηση είναι ότι δεν χρειάζεται η συνάρτηση να είναι δυο φορές παραγωγίσημη.
Αρκεί να υπάρχει η \displaystyle{{f}''(c)}.
Η ακόμα καλύτερα μπορεί να ζητηθεί ότι η f' έχει ολικό ακρότατο στο c.

Η ουσία στην απόδειξη του Μιχάλη είναι ότι αν για κάποια a,b είναι \displaystyle{\frac{f(b)-f(a)}{b-a}> {f}'(c)}
τότε είναι για όλα.
Εστω ότι υπάρχουν c,d με\displaystyle\frac{f(b)-f(a)}{b-a}> {f}'(c)>\frac{f(d)-f(c)}{d-c}
Μπορούμε να υποθέσουμε ότι b>a,d>c
Θεωρούμε την
\displaystyle g:[0,1]\rightarrow \mathbb{R}
με
\displaystyle g(t)=\frac{f((1-t)b+td)-f((1-t)a+tc)}{((1-t)b+td)-((1-t)a+tc)}
που προφανώς είναι συνεχής
Είναι \displaystyle g(0)> {f}'(c)>g(1)
Aπό Θ.Ε.Τ υπάρχει t_0 με \displaystyle g(t_0)= {f}'(c)
ΑΤΟΠΟ.


Απάντηση

Επιστροφή σε “ΘΕΜΑΤΑ ΜΕ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ Γ'”

Μέλη σε σύνδεση

Μέλη σε αυτήν τη Δ. Συζήτηση: Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη και 1 επισκέπτης